آموزش الکترونیک

پتانسیل الکتریکی چیست؟ فرمول ها و حل مثال

پتانسیل الکتریکی برای یک نقطه در میدان الکتریکی این گونه تعریف می شود:

“مقدار کاری که باید انجام شود تا یک بار الکتریکی مثبت از بینهایت به آن نقطه برسد.”

به طور مشابه، اختلاف پتانسیل (ولتاژ) بین دو نقطه به عنوان کار مورد نیاز برای آوردن یک بار مثبت از یک نقطه به نقطه دیگر تعریف می شود. وقتی جسمی باردار می شود، می تواند جسمی با بار مخالف را جذب کند و جسم باردار مشابهی را دفع کند.

یعنی جسم باردار توانایی انجام کار را دارد. توانایی انجام کار یک جسم باردار به عنوان پتانسیل الکتریکی آن جسم تعریف می شود.

به صورت خلاصه:

پتانسیل الکتریکی (Electric Potential) به میزان انرژی الکتریکی ذخیره شده در یک نقطه از میدان الکتریکی اشاره دارد. این انرژی به دلیل وجود بار الکتریکی در آن نقطه ایجاد می‌شود. به عبارت ساده‌تر، پتانسیل الکتریکی نشان‌دهنده توانایی یک نقطه در میدان الکتریکی برای انجام کار بر روی بار الکتریکی است.

پتانسیل الکتریکی معمولاً با واحد ولت (Volt) اندازه‌گیری می‌شود و به صورت عددی بیان می‌شود. تفاوت پتانسیل الکتریکی بین دو نقطه به عنوان ولتاژ (Voltage) شناخته می‌شود.

در یک باتری، ترمینال مثبت دارای پتانسیل الکتریکی بالاتری است. در حالی که ترمینال منفی دارای پتانسیل الکترونیکی کمتری است.

اگر دو جسم باردار الکتریکی توسط یک هادی به هم متصل شوند، الکترون ‌ها از جسم با پتانسیل کمتر به جسم با پتانسیل بالاتر شروع به جریان می‌ کنند، به این معنی که جریان بسته به اختلاف پتانسیل اجسام و مقاومت هادی از جسم با پتانسیل بالاتر به جسم با پتانسیل کمتر جریان می یابد.

حرکت جریان از جسم با پتانسیل الکتریکی

بنابراین، پتانسیل الکتریکی یک جسم تعیین می کند که آیا از جسم دیگری بار الکتریکی بگیرد یا به آن بدهد.

پتانسیل الکتریکی به عنوان سطح الکتریکی درجه بندی می شود و اختلاف سطح باعث می شود که جریان بین آن ها جریان یابد. این سطح باید نسبت به سطح صفر (مرجع) اندازه گیری شود. غالبا پتانسیل زمین به عنوان سطح صفر در نظر گرفته می شود. پتانسیل الکتریکی بالای پتانسیل زمین به عنوان پتانسیل مثبت و پتانسیل الکتریکی زیر پتانسیل زمین منفی در نظر‌ گرفته می شود.

واحد پتانسیل الکتریکی ولت است. برای آوردن بار از یک نقطه به نقطه دیگر اگر یک ژول کار انجام شود، اختلاف پتانسیل بین دو نقطه یک ولت است. بنابراین، می توانیم بگوییم:

فرمول ولت و پتانسیل الکتریکی

اگر یک نقطه دارای پتانسیل الکتریکی 5 ولت باشد، می توان گفت برای آوردن یک کولن بار از بینهایت به آن نقطه، 5 ژول کار باید انجام شود.

اگر در مورد این مطلب سوالی دارید در قسمت نظرات بپرسید

اگر یک نقطه دارای پتانسیل 5 ولت و نقطه دیگر دارای پتانسیل 8 ولت باشد، در این صورت باید 3 ژول کار انجام شود تا یک کولن بار از نقطه اول به نقطه دوم حرکت کند.

پتانسیل در یک نقطه ناشی از بار نقطه دیگر

یک بار مثبت +Q را در فضا درنظر بگیرید که نقطه ای در فاصله x از آن قرار دارد. اکنون یک بار مثبت را در آن نقطه قرار می دهیم. طبق قانون کولن، بار مثبت نیرویی را تجربه خواهد کرد:

نیروی پتانسیل الکتریکی

حال، بیایید این بار مثبت را با فاصله dx به سمت بار Q حرکت دهیم.

حرکت دادن بار الکتریکی

در طول این حرکت، کاری که بر خلاف میدان انجام شده است برابر است با:

کار بر خلاف میدان الکتریکی

بنابراین، کل کاری که باید برای آوردن بار مثبت از بینهایت به فاصله x انجام شود، برابر است با:

محاسبه کامل

طبق تعریف، پتانسیل الکتریکی نقطه ناشی از بار + Q را می‌ توانیم بنویسیم:

فرمول نهایی ولت و ولتاژ

تفاوت پتانسیل الکتریکی بین دو نقطه

دو نقطه در فاصله d1 و d2 از بار +Q را در نظر بگیرید.

دو نقطه با فاصله از بار الکتریکی

پتانسیل الکتریکی نقطه ای که در فاصله d1 از +Q قرار دارد به صورت زیر بدست می آید:

همچنین پتانسیل الکتریکی نقطه ای که به فاصله d2 از +Q قرار دارد نیز به صورت زیر است:

بنابراین، اختلاف پتانسیل بین این دو نقطه برابر است با:

پتانسیل چیست؟

پتانسیل در معنای خود کلمه یعنی اشاره به توانایی‌ هایی که در حال حاضر تحقق نیافته، اما معنای پتانسیل الکتریکی کمی تفاوت دارد.

 اختلاف پتانسیل الکتریکی چیست؟

مقدار کاری که باید انجام شود تا یک بار الکتریکی مثبت از بینهایت به آن نقطه برسد.

واحد پتانسیل الکتریکی چیست؟

واحد اندازه گیری پتانسیل ولت (Volt) است که معمولا با حرف V مشخص میشود. تفاوت این اختلاف پتانسیل به عنوان ولتاژ شناخته میشود.

4.4 (22 نفر)

برای دریافت مطالب جدید کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام ما را دنبال کنید.

محمد رحیمی

محمد رحیمی هستم. سعی میکنم در آیرنکس مطالب مفید قرار بدهم. سوالات مربوط به این مطلب را در قسمت نظرات همین مطلب اعلام کنید. سعی میکنم در اسرع وقت به نظرات شما پاسخ بدهم.

برای ارسال تصاویر از انجمن سایت استفاده کنید.

سوالات فنی را در انجمن سایت مطرح کنید تا در مسابقه شرکت کنید. ورود به انجمن

1 دیدگاه

  1. سلام، من یه سوال برام پیش اومد
    منظور از بی نهایت که میگین چیه؟ درکش نمیکنم
    اگر یک نقطه دارای پتانسیل x ولت باشد برای اوردن یک کولون بار از بی نهایت x ژول انرژی لازمه
    مفهومش نمیفهمم خیلی ممنون میشم توضیح بدین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *