مهندسی معکوس در تعمیر قطعات الکترونیکی

دنیای قطعات الکترونیکی در سال‌ های اخیر پیشرفت بسیار چشمگیری داشته‌ و توانسته عرصه‌ های دیگر را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این پیشرفت هر روزه باعث شده تا افراد فعال در عرصه مهندسی همواره توجه زیادی به دنیای قطعات الکترونیکی داشته باشند. استفاده از روش مهندسی معکوس در قطعات الکترونیکی یکی از شیوه‌ های مدرن تولید و استفاده از قطعات الکترونیکی متفاوت است که در شرایط مختلف می‌ تواند کاربرد زیادی برای ما داشته باشد.

Reverse Engineering در شرایطی برای ما کاربرد دارد که دانش فنی و تجهیزات لازم برای تولید یک محصول را در دسترس نداریم. همچنین این روزها استفاده از مهندسی معکوس تاثیر زیادی روی قیمت قطعات الکترونیکی داشته و امکان تولید تجهیزات الکترونیکی مدرن مانند ماژول آردوینو و… را در اختیار استفاده کنندگان می‌ گذارد.

شرایط استفاده از مهندسی معکوس در قطعات الکترونیکی

استفاده از روش مهندسی معکوس در قطعات الکترونیکی به خصوص در کشورهای در حال توسعه دیده می‌ شود. بسیاری از این کشورها یا به دلایل اقتصادی توانایی پرداخت قیمت قطعات الکترونیکی جدید را ندارند یا عدم تولید برخی از قطعات الکترونیکی توسط شرکت سازنده باعث شده تا نیاز به تولید آن احساس شود. همچنین نبودن طرح اولیه یک قطعه برای تولید باعث می‌ شود تا افراد با استفاده از مهندسی معکوس بتوانند به نقشه اولیه قطعه دست پیدا کنند. به عنوان مثال تصور کنید که قصد تولید نمونه‌ های مشابه با یک برد الکترونیکی قدیمی را دارید اما اطلاعات یا طرح اولیه برای تولید آن محصول در دست نیست. در چنین شرایطی با استفاده از مهندسی معکوس می‌ توانند نقشه طرح اولیه آن نقطه را پیدا کرده و بر اساس آن وارد مرحله تولید شوند.

چرا مهندسی معکوس برای ما مهم است؟

از جمله دلایلی که باعث اهمیت روش Reverse Engineering در قطعات الکترونیکی می شود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان تولید نقشه برای دستگاه‌ های قدیمی برای درک بهتر عملکرد آنها یا بازتولید
• امکان دسترسی به طرح اولیه قطعات الکترونیکی قدیمی که تولید آنها متوقف شده است.
• با استفاده از این روش می‌ توانیم به راحتی انواع قطعات کمیاب یا خواص را بهتر بشناسیم بعد روش تولید آنها را بیابیم.
• برای تولید قطعاتی که توسط کشور سازنده از رده خارج شده اند به ما کمک می‌ کند تا در کارگاه‌ ها، سایت‌ های صنعتی و… بتوانیم تعمیرات و سرویس‌ دهی‌ های لازم را بهتر انجام دهیم.
• وجود تحریم‌ ها یکی دیگر از مسائل اصلی است که باعث شده تا در بسیاری از موارد شرکت‌ ها، کارخانه‌ ها و… ملزم به استفاده از مهندسی معکوس باشند. در چنین شرایطی این کار باعث کاهش قیمت قطعات الکترونیکی می‌‌ شود.

مزایای استفاده از روش مهندسی معکوس در قطعات الکترونیکی

استفاده از مهندسی معکوسی مزایای زیادی را برای ما به همراه دارد که مهمترین آنها را بررسی می کنیم:

• پیدا کردن طرح قطعات الکترونیکی از طریق مهندسی معکوس اطلاعاتی در اختیار ما می گذارد که قطعا باعث پیشرفت افراد در زمینه طراحی قطعه خواهد شد.
• با این روش به مرور زمان افراد فعال در یک مجموعه می‌ توانند با روش های مختلف مورد استفاده برای طراحی آشنا شوند و از طرفی دید طراحی آنها برای درک نقشه قطعات بعدی قوی تر خواهد شد.
• امکان تولید داخلی بردهای الکترونیکی
• به دلیل این که امکان ساخت برد الکترونیک برای شرکت ها پیش می‌ آید و می‌ توانند از آنها در خطوط تولید خود استفاده کنند؛ زمان اتلاف شده در اثر نبود قطعات یدکی کاهش می‌ کند.
• مهندسی معکوس اطلاعات مفیدی در خصوص نگهداری، تعمیر، تولید و تکنولوژی مورد استفاده برای برد‌ها یا قطعات مختلف در اختیار ما می‌ گذارد.

چه موانعی بر سر مهندسی معکوس قطعات وجود دارد؟

مهندسی معکوس برای به دست آوردن طرح اولیه و ساختار قطعات الکترونیکی از حساسیت بالایی برخوردار است. این مساله باعث می‌ شود تا در صورت مشاهده کوچکترین مشکل در روند انجام این فعالیت ها، خسارت‌ های مادی و غیر مادی زیادی به یک شرکت وارد شود. پس باید روند مهندسی به درستی طی شود و افراد متخصص با شناخت موانع موجود در این مسیر، چالش‌ های مختلف را پشت سر بگذارند. این موانع به صورت عمده برای قطعات الکترونیکی یا برد‌های الکترونیک مختلف عبارتند از:

وجود تراشه‌ های برنامه پذیر با قفل درون برنامه‌ ای

در بردهای الکترونیکی که از تراشه‌ های برنامه پذیر استفاده شده است، بخش زیادی از ماهیت کاری برد توسط تراشه‌ ها مشخص شده است. وظیفه این تراشه‌ ها معمولا اجرای عملیات، تصمیم گیری، پردازش اطلاعات، انجام محاسبات، آنالیز و… است. از آنجایی که شرکت‌ های تولید کننده تمایل دارند که تکنولوژی محصولات خود را به صورت انحصاری داشته باشند، بسیاری از اطلاعات موجود در قطعات یا محصولات تولید شده خود را در این تراشه‌ ها قرار داده و آنها را با استفاده از نرم افزار قفل می‌ کنند تا دسترسی به آنها را ناممکن سازند.

بالا بودن تعداد لایه‌ های PCB

متاسفانه روش‌ هایی که برای Reverse Engineering قطعات الکترونیکی استفاده می‌ شود، قدیمی و منسوخ شده است. از همین رو خطای زیادی در روند کار از خود نشان می‌ دهد و در صورتی که به قطعه‌ ای با تعداد لایه‌ های PCB بالا بربخوریم، شاهد این خواهیم بود که نمی توان عملیات نقشه برداری به روش مهندسی معکوس را انجام داد.

مهندسی معکوس برای بردهای الکترونیکی

امروزه قطعات الکترونیکی خاص در صنایع و مکان‌ های مختلف مورد استفاده قرار می‌ گیرند و نبود آنها قطعا باعث بروز اختلال شدید در روند کاری یک مجموعه خواهد شد. قطعات مانند ماژول آردوینو، ASIC و… معمولا برای این که جزئیات عملکرد آنها مشخص نباشد و انحصار تکنولوژی مورد استفاده برای آن را حفظ کنند، جزئیات مختلف را به روش‌ های گوناگون مخفی می‌ کنند.

البته باید در نظر داشته باشید که میزان تخصص افراد فعال در عرصه مهندسی نیز مورد بسیار مهمی است. متخصصین دیجی قطعه با سال های سال فعالیت در این زمینه توانسته‌ اند اطلاعات و تجربیات ارزنده‌ ای کسب کنند که به پیشبرد هرچه بهتر کارهای پیدا کردن نقشه یا تکنولوژی ساخت یک قطعه کمک خواهد کرد.

روش‌ های مهندسی معکوس برد الکترونیکی

برای استفاده از این روش در قطعات الکترونیکی دو روش مرسوم وجود دارد که معمولا خطای زیادی دارند و علاوه بر آن باعث خرابی برد اصلی خواهند شد. همچنین ضریب اطمینان این روش ها پایین بوده و قابل اعتماد نیستند. همین باعث می‌ شود تا با توجه به قیمت قطعات الکترونیکی خاص که بسیار بالاست؛ به کارگیری چنین روش هایی مقرون به صرفه نباشند.

کشور چین در این زمینه توانایی بسیار بالایی دارد و استفاده از تجهیزات پیشرفته و مناسب در این زمینه اجازه می‌ دهد تا بتوانند لایه برداری را با دقت بالایی انجام دهند و در پایان طرح کلی دقیق و درستی از قطعه مورد نظر به دست بیاورند. اما برای شرایطی که فقط یک عدد از قطعه مورد نظر در دست داریم، استفاده از لایه برداری باعث تخریب قطعه خواهد شد. پس باید سراغ روش‌ های مدرنی رفت که بدون تخریب و با ضریب اطمینان بالا باشند. یکی از روش‌ های مدرن که متخصصین دیجی قطعه از آن استفاده می‌کنند، عکسبرداری اشعه ایکس است که می‌ توانند بدون تخریب تا 22 لایه از برد را به ما نشان دهد.

متخصصان دیجی قطعه با توجه به منحصر به فرد بودن هر پروژه، وضعیت شما را تجزیه تحلیل می کنند و روش مناسب مهندسی معکوس را با به کارگیری بهترین نرم افزارها برای شما پیاده سازی می کنند تا در نهایت قطعاتی با استاندارد بالا تولید نمایند.